Πρόσφατα ζητήθηκε η παρέμβασή μου σε μια ραδιοφωνική εκπομπή με θέμα την παρουσίαση κάποιων Start UP επιχειρήσεων. Ζήτησα εύλογα να μου στείλουν τις περιπτώσεις Start UP που ο σταθμός θα παρουσίαζε. Διαβάζοντας, αναγκάστηκα να αρνηθώ, για τον απλό λόγο ότι σε καμιά από τις προς παρουσίαση περιπτώσεις δεν έβλεπα τα χαρακτηριστικά μιας νεοφυούς επιχείρησης.
Η αλήθεια είναι ότι με το χτύπημα της οικονομικής κρίσης το 2009, η ιδέα της Start UP πολυδιαφημίστηκε, τονίζοντας ιδιαίτερα το επιχειρηματικό δαιμόνιο του μέσου Έλληνα. «Σύμβουλοι» που μέχρι εκείνη τη στιγμή συμπλήρωναν αιτήσεις και υπέβαλλαν φακέλους ΕΣΠΑ, εν μία νυκτί αναδείχθηκαν σε «εξειδικευμένους συμβούλους Start UP».
Το πρόβλημα με τον όρο Start UP στην Ελλάδα, ήταν πασιφανές και στις δέκα περιπτώσεις που θα παρουσιάζονταν στην εν λόγω εκπομπή και όλες οι περιπτώσεις διέπονταν από κάποια κοινά χαρακτηριστικά:
Α) Δεν είχαν τίποτα το καινούριο να προτείνουν ως πρωτοπόρες νεοφυείς επιχειρήσεις. Μπορεί το εμπόρευμα να είχε καινοτόμα στοιχεία, π.χ. ξύλινα γυαλιά οράσεως, μοναδικό αγροτικό προϊόν προς καλλιέργεια, κλπ., αλλά ως προς το επιχειρηματικό μοντέλο και τη συνεισφορά του στην τοπική οικονομία, κανείς δεν είχε επανεφεύρει, έστω, τον τροχό…
Β) Πέρα από το προϊόν, όλοι εντόπιζαν την καινοτομία στο στοιχείο του «ηλεκτρονικού εμπορίου». Η ηλεκτρονική διεύρυνση της εμπορικής δραστηριότητας μιας επιχείρησης σήμερα αποτελεί κίνηση εκ των ων ουκ άνευ και σίγουρα δεν υπάρχει τίποτα το καινοτομικό σε αυτό.
Γ) Σε καμιάς περίπτωσης το επιχειρηματικό σχέδιο δεν υπήρχαν, όχι απαραίτητα καινοτόμες, αλλά έστω προτάσεις αναφορικά με τα εξής θεμελιώδη στοιχεία για τη λειτουργία μιας επιχείρησης:
- Μεθοδολογία οικονομικού σχεδιασμού και διαχείρισης κέντρων κόστους
- Οργανόγραμμα και μεθοδολογία διαχείρισης ανθρώπινων και μη πόρων
- Σχέδιο ανάπτυξης και επιχειρηματικής διακυβέρνησης
- Σχέδιο χρηματοδότησης και ανταποδοτικότητας
- Όραμα και αποστολή Κοινώς, αυτές οι Start UP επιχειρήσεις και οι σχετικές έγγραφες προτάσεις, αποτελούσαν απλά εκθέσεις φιλόδοξων ιδεών, που από την εμπειρία μου, έστρωναν το έδαφος για μια ακόμη απογοήτευση.
Είναι σημαντικό πριν υποβληθεί μια σχετική πρόταση και ιδιαίτερα, πριν αποδώσουμε τον όρο Start UP σε μια νεοφυή επιχείρηση να ερευνήσουμε:
1) Τι αξία θα της έδινε ένα venture capital, για παράδειγμα, που θα τη χρηματοδοτούσε και ιδιαίτερα, για ποιους λόγους και ποια χαρακτηριστικά της.
2) Ποια είναι η εμπειρία, η κατάρτιση, η ακαδημαϊκή και επαγγελματική ιστορία του επίδοξου συμβούλου που υπόσχεται την τεκμηρίωση μιας Start UP. Αν ο ίδιος δεν γνωρίζει πώς να ορίσει ένα κέντρο κόστους, μάλλον πρέπει να στρέψουμε τη ματιά μας αλλού.
